VOF oprichten in België: Samenwerken met heldere afspraken
Samen ondernemen werkt alleen als afspraken harder zijn dan goede bedoelingen. De vennootschap onder firma (VOF) geeft je snelheid en eenvoud—zonder notaris—maar koppelt dat aan hoofdelijke aansprakelijkheid. Dat is de deal: tempo en transparantie tegen gedeeld risico. Kies je VOF, dan zorg je voor één document dat alles draagt: een vennootschapscontract met duidelijke bevoegdheden, drempels, winstdeling, exit en waardering. Wij zetten het traject strak neer, digitaal, met de juiste volgorde en zonder losse eindjes.
Wat is een VOF? (en het verschil met BV en CommV)
Een VOF is een personenvennootschap waarin twee of meer vennoten samen ondernemen. Je werkt met een privé-vennootschapscontract (geen notaris nodig) en schrijft de vennootschap in bij de KBO, activeert je btw-nummer en registreert de UBO’s. Aansprakelijkheid is het kantelpunt: vennoten zijn hoofdelijke en onbeperkt aansprakelijk. Dat maakt de VOF snel en licht, maar vraagt volwassen afspraken en discipline.
Een BV is juridisch een aparte persoon met beperkte aansprakelijkheid (binnen grenzen). Je werkt met statuten en, waar nodig, aandeelhoudersafspraken; instap/exit regel je via aandelen. Ideaal wanneer risico’s en investeringsplannen toenemen.
Een CommV lijkt op de VOF, maar splitst rollen: beherende vennoten runnen de zaak en zijn onbeperkt aansprakelijk; stille vennoten leggen geld in en blijven, zolang ze niet besturen, beperkt aansprakelijk. De VOF heeft geen stille vennoten: iedereen die vennoot is, draagt mee—en beslist mee.
Vergelijking rechtsvormen
| Criteria | BV | VOF | CommV | Eenmanszaak |
|---|---|---|---|---|
| Aansprakelijkheid | Beperkt | Onbeperkt (hoofdelijke) | Onbeperkt (commanditaire uitzonderingen) | Onbeperkt |
| Complexiteit oprichting | Midden/hoog (notarieel) | Laag | Laag | Zeer laag |
| Schaalbaarheid / partners | Hoog (aandelen) | Midden (contractueel) | Midden (contractueel) | Laag |
| Kosten initieel | Midden/hoog | Laag | Laag | Zeer laag |
| Governance nodig | Ja (statuten, evt. aandeelhoudersovk.) | Aanrader (vennootschapscontract) | Aanrader (vennootschapscontract) | Beperkt |
Is de VOF geschikt voor jou?
Kies VOF als jullie samen werken, samen beslissen en samen dragen. Denk aan twee consultants die klanten delen, een bouw- en afbouwduo dat projecten turnkey oplevert, of een keukentafel-startup die nog geen aandeelhoudersstructuur nodig heeft. De VOF is sterk wanneer je elkaar operationeel aanvult en snel wilt schakelen zonder de overhead van een kapitaalvennootschap.
Twijfel je? Kijk naar je risico per opdracht, je nood aan instappers en je horizon. Verwacht je op korte termijn investeerders, aandelenopties of grote contractwaarden, dan groeit de VOF sneller uit haar jasje. In dat scenario is BV logischer. Blijft de kern: samenwerken, overzichtelijke contracten, korte lijnen, dan biedt VOF de kortste route.
Waarom een maatschappelijke zetel ook voor VOF cruciaal is
Een VOF draait op mensen, relaties en deadlines—niet op brievenbus-chaos. Een professionele maatschappelijke zetel houdt privé en werk uit elkaar, centraliseert post en geeft je dossier consistentie richting banken, payment providers en platforms. Je gebruikt één adres in KBO, btw, website en facturen, met digitale postverwerking zodat niets blijft liggen. Contractueel is het gebruik afgebakend en de KYC/Wwft-check zorgt dat je dossier toezicht-proof blijft.
VOF oprichten kosten en Hoe richt je een VOF op
VOF – alles inbegrepen: €875 excl. btw.
Zonder notaris, volledig online, met één aanspreekpunt. Let op: financieel plan is niet inbegrepen.
Dit zit in het pakket:
- Persoonlijk gesprek – korte intake: activiteiten, klanten, rolverdeling, drempels, winstdeling.
- Opstellen oprichtingsakte/vennootschapscontract – bevoegdheden, dubbele handtekening boven €X, vetorechten, winstsleutel, exit & waardering.
- Loonoptimalisatie – richtinggevend advies voor verloning van vennoten (verdere uitwerking met je boekhouder).
- Inschrijving KBO – juiste NACEBEL, startdatum, contactgegevens.
- Activatie btw-nummer – correcte btw-positie voor jullie activiteiten.
- Invullen UBO-register – registratie van uiteindelijke begunstigden conform dossier.
Winstverdeling in de VOF: werkende modellen
De sleutel is eenvoud + voorspelbaarheid. Drie modellen die in de praktijk standhouden:
1) 50/50 na vaste vergoedingen
Eerst eventuele vaste vergoedingen (bv. voor saleslead of projectbeheer), daarna 50/50.
Voorbeeld: winst €80.000 – vaste vergoedingen €10.000 = €70.000 → elk €35.000.
2) Rolvergoeding + procentuele verdeling
Elke vennoot krijgt een rolvergoeding (uren/intensiteit), de rest procentueel (bv. 60/40).
Voorbeeld: winst €80.000 – rolvergoedingen €20.000 = €60.000 → 60/40 = €36.000/€24.000.
3) Reserve + uitkering
Eerst reserve (bv. 10% voor cashbuffer), de rest volgens sleutel (bv. 55/45).
Voorbeeld: winst €80.000 – reserve €8.000 = €72.000 → 55/45 = €39.600/€32.400.
Tip: leg ook timing vast (per kwartaal/jaar), en wat er gebeurt bij verlies of meerwerk. Hou het uitlegbaar in één alinea in het contract.
VOF keuzecheck – 8 stellingen
| Stelling | Als “ja” ↓ | Als “nee” ↓ |
|---|---|---|
| We willen samen beslissen én samen risico dragen. | VOF past bij gedeelde zeggenschap en snelheid. | Bekijk BV (aandelen) of CommV (stille vennoot). |
| Onze opdrachten zijn beheersbaar qua risico/waarde. | VOF is werkbaar; herzie bij groei/risico-piek. | BV met beperkte aansprakelijkheid is logischer. |
| We verwachten geen investeerders binnen 12 maanden. | VOF volstaat in de startfase. | Anticipeer op BV-structuur voor instap/opties. |
| We willen snel starten, liefst zonder notaris. | VOF of CommV zijn online en vlot. | BV kan, maar vraagt statuten/akte. |
| We kunnen uitgavendrempels en veto’s vooraf afspreken. | Leg dit in het VOF-contract vast (dubbele handtekening). | Herzie samenwerking; risico op frictie is hoog. |
| Onze rollen zijn complementair en vervangbaar. | Werk met procuraties (wie tekent wat). | Definieer rollen eerst; anders rommel in de basis. |
| Hoofdelijke aansprakelijkheid is voor ons aanvaardbaar. | VOF is passend—contractdiscipline vereist. | BV of CommV (stil) biedt meer bescherming. |
| We willen één professioneel adres (geen woonadres). | Maatschappelijke zetel met digitale postverwerking. | Denk alsnog aan privacy/consistentie op KBO/btw. |
Exit, waardering en uitkoop: afspraken vóórdat het speelt
Mensen veranderen, plannen ook. Leg daarom drie zaken vast:
Momenten van exit. Vrijwillig vertrek, onvrijwillig (niet-presteren), overlijden/arbeidsongeschiktheid. Koppel aan heldere procedures en termijnen.
Waarderingsmethode. Kies één primaire methode (bv. EBIT-multiple, netto-actief, of hybride). Maak desnoods een bandbreedte (“min/max”) en wijs een onafhankelijke waardeerder aan bij verschil van mening.
Betaalpad. Uitkoop zelden in één keer: denk aanbetaling + termijnen (bijv. 20% upfront, rest in 12–24 maanden) met rente/zekerheden. Voeg good-/bad-leaver-logica toe: andere prijsformule bij grove fout.
Zo blijft een lastige fase zakelijk, zonder je operatie te blokkeren.
IP, klantenbestand en non-solicit: wie is eigenaar van wat?
Voorkom grijze zones rond eigendom en relaties:
Intellectuele eigendom. Standaard behoren werkresultaten toe aan de VOF (of aan de klant volgens contract). Leg vast dat vennoot-werk wordt overgedragen aan de VOF, inclusief bronbestanden en rechten.
Klanten & data. CRM, offertes, code, designs en documentatie zijn VOF-assets. Reguleer export bij exit (welke data, in welk format, tegen welke voorwaarden).
Non-solicit & non-compete. Houd het redelijk in scope, duur en regio. Non-solicit (geen actieve ronseling van klanten/medewerkers) is vaak eenvoudiger verdedigbaar dan een brede non-compete. Voeg uitlegclausules toe: wat wél mag (bv. bestaande eigen klanten blijven bedienen).
Resultaat: duidelijk eigenaarschap, minder frictie, makkelijker samenwerken met partners en opdrachtgevers.